Nieuwe regels inzake buitencontractuele aansprakelijkheid

De wetgever past het Burgerlijk Wetboek, dat dateert uit 1804, stap voor stap aan. Het nieuwe Burgerlijk Wetboek bestaat uit 10 boeken. Sommige boeken zijn reeds in werking getreden. Het nieuwe boek 6 inzake de buitencontractuele aansprakelijkheid werd op 1 juli 2024 gepubliceerd in het Belgisch Staatsblad en zal op 1 januari 2025 in werking treden.

De huidige regels inzake buitencontractuele aansprakelijkheid (op de werkvloer)

Volgens de huidige regels van het Burgerlijk Wetboek kan een persoon die schade heeft geleden als gevolg van een fout van zijn medecontractant de aansprakelijkheid van de hulppersonen (aangestelden) van de medecontractant, d.w.z. de bestuurders, vertegenwoordigers, onderaannemers of werknemers van de medecontractant, niet inroepen. De persoon die de schade heeft geleden, kan alleen de medecontractant burgerlijk aansprakelijk stellen. Hulppersonen genieten dus "quasi-immuniteit".

Nieuwe regeling voor buitencontractuele aansprakelijkheid

Het nieuwe Boek 6 van het Burgerlijk Wetboek schaft de quasi-immuniteit van hulppersonen af. De benadeelde zal dus in principe de keuze hebben om de schade te verhalen op zijn medecontractant of op de hulppersonen van de medecontractant. Met andere woorden, hulppersonen die rechtstreeks worden aangesproken, zullen niet langer hun aansprakelijkheid kunnen ontlopen door zich te beroepen op hun quasi-immuniteit. 

Dit nieuwe systeem is strenger dan het oude, maar de concrete impact ervan blijft beperkt omwille van de volgende elementen:

• De regels van het arbeidsrecht blijven ongewijzigd. De werknemer blijft alleen aansprakelijk tegenover de benadeelde medecontractanten in geval van bedrog, grove nalatigheid of gebruikelijke lichte nalatigheid (arbeidsovereenkomstenwet en arbeidsongevallenwet);
• De regels van het vennootschaps- en verenigingsrecht blijven ook ongewijzigd. In werkelijkheid kunnen bestuurders dus alleen aansprakelijk worden gesteld voor beslissingen of handelingen die een voorzichtige en zorgvuldige bestuurder in dezelfde omstandigheden niet zou hebben genomen;
• De nieuwe regeling is "aanvullend", wat betekent dat de aansprakelijkheid van hulppersonen contractueel beperkt kan worden. Ontheffing van aansprakelijkheid is in ieder geval niet mogelijk in geval van aantasting van de lichamelijke of geestelijke integriteit of in geval van een fout begaan met het opzet schade te veroorzaken.

Inwerkingtreding

Boek 6 van het nieuwe Burgerlijk Wetboek werd op 1 juli 2024 gepubliceerd in het Belgisch Staatsblad. Het treedt in werking op 1 januari 2025.

Te onthouden ?

Vanaf 1 januari 2025 kunnen bestuurders, vertegenwoordigers, onderaannemers en werknemers van rechtspersonen rechtstreeks aansprakelijk worden gesteld door een persoon die schade heeft geleden door een fout die is begaan in het kader van een overeenkomst tussen de benadeelde en de rechtspersoon.

Bron :

Wet van 7 februari 2024 tot uitvoering van boek 6 "Buitencontractuele aansprakelijkheid" van het Burgerlijk Wetboek, BS, 1 juli 2024.